NIEUW! Lees ook de Geschiedenis van de Dapperbuurt!
Begin februari 1941 intensiveren de Amsterdamse Nationaal-Socialisten hun acties tegen de Joodse bevolking. Horecaondernemers worden massaal door leden van N.S.B., N.S.N.A.P. en W.A. gedwongen bordjes met ‘Joden niet gewenst’ op te hangen. Ook tracht men groepsgewijs met geweld Joodse passagiers uit de tram te gooien en zoekt men confrontatie met politieke tegenstanders. Op 7 februari worden overal in de stad ruiten van Joodse zaken ingegooid. De spanning begint op te lopen. Ook in de Indische Buurt is de W.A. actief.
Op zaterdag 8 februari 1941 zijn er diverse relletjes in de stad tussen met de Volk en Vaderland colporterende N.S.B.-ers en mensen van de Unie, die hun eigen propagandabladen aan de man trachten te brengen. Ina Steur uit de Halmaheirstraat schrijft in haar dagboek:
Balorig kopen Alie en ik een Unie-krant en steken die tussen onze riem. Hiermee gewapend lopen we door de Javastraat en de Dapperstraat. Onderweg naar huis zien we twee NSB’ers op de fiets. Een komt er naast ons rijden en begint een praatje. Als hij bij de straat is waar hij moet zijn, groet hij ons. Wij roepen voor de lol ‘Houzee’. Maar hij denkt dat we het menen en steekt fanatiek zijn poot uit. ‘Houzee’. Alie gooit er snugger bovenop: ‘Ja, met de lekke boot’. Het slaat nergens op en of de man het hoort, weet ik niet maar wij lachen ons slap en gooien het Unie-blad achter zijn rug om met een grote boog de goot in.
Op zondagmiddag 9 februari komt het tot ernstige onregeldheden rond het Rembrandtplein, Waterlooplein en Jodenbreestraat. Een groep van enige honderden W.A.-ers, waarbij aangesloten ook Duitse militairen, valt café’s binnen om Joden naar buiten te slaan, en gooit op grote schaal winkelruiten in. Joodse woningen worden inmiddels verdedigd door leden van boksclub Maccabi. Omdat de Amsterdamse politie niet in staat is het geweld te keren, tracht men tot een eigen verdedigingsorganisatie te komen, waaraan ook niet-Joodse Amsterdammers deelnemen, met name afkomstig uit de Jordaan.
Na vergelijkbare taferelen op maandag 10 februari komt het tenslotte op dinsdagavond 11 februari tot een zeer ernstig treffen tussen ongeveer 40 W.A.- en S.S.-mannen en de menigte. W.A.-man Hendrik Koot raakt hierbij dodelijk gewond. Alhoewel de werkelijke doodsoorzaak ernstig hoofdletsel is, verkondigt de N.S.B. in haar diverse publicaties dat Koot op beestachtige wijze vermoord zou zijn: neus en oren zouden door Joden zijn afgebeten; definitieve doodsoorzaak zou het doorbijten van het strottehoofd zijn geweest. Volgens anderen zou een Jood zich in het gezicht van Koot vastgebeten hebben; Rauter tenslotte schreef aan Himmler dat een Jood de slagader van Koot doorgebeten had om diens bloed te kunnen uitzuigen.
Direct volgen Duitse represaillemaatregelen. De Jodenhoek wordt hermetisch van de buitenwereld afgesloten en er wordt een Joodse Raad (‘Judenrat’) ingesteld. Verdere represailles worden aangekondigd. W.A.-ers, N.S.N.A.P.-ers en N.S.B.-ers vervolgen inmiddels hun acties in de rest van de stad, waaronder het ingooien op zaterdag 15 februari van de ruiten bij de Joodse ijssalon ‘Koco’ in de van Rijnstraat. Wanneer woensdag 19 februari wederom een aantal leden van de Grüne Polizei aan de deur van deze ijssalon staat, wordt door de eigenaar geschoten. Deze schietpartij wordt door de Duitse bezetter zeer zwaar opgenomen.
Als represaillemaatregel worden nu op zaterdag 22 februari in de Jodenhoek 425 Joden opgepakt en afgevoerd naar concentratiekampen in Duitsland. De Duitsers treden zeer bruut op; het tot dan toe uit tactische overwegingen gehandhaafde fatsoensmasker is daarmee in één keer gevallen. De Amsterdamse bevolking is verbijsterd door het geweld tegen een deel van haar bevolking en bezint zich op tegenmaatregelen. Het is met name de illegale C.P.N., niet alleen zeer actief onder de gemeentewerkers maar ook onder de fabrieksarbeiders, die de aanzet geeft tot een grootschalige staking tegen de Jodenvervolging, die dinsdag 25 februari uitbreekt en woensdag 26 februari nog een staartje kent.
Die zaterdag zijn er rellen in de stad en ook in de Indische Buurt. Ina Steur schrijft in haar dagboek:
Opnieuw zijn er relletjes. In de Javastraat en in de Linnaeusstraat. Er wordt stevig gevochten. In de Javastraat krijgen de NSB’ers verschrikkelijk op hun kop. Een NSB’er wordt met een kettinkje op zijn oog geslagen. Het oog bungelt op zijn wang en de man valt flauw. Even later staat er een Rode Kruiswagen naast hem en meteen wordt de wagen omsingeld door de NSB’ers. Ze tillen de man op de brancard en rijden met hem weg, nagejouwd door de Amsterdammers.
De Indische Buurt raakt een paar dagen later, op dinsdagochtend 25 februari, al vroeg op de hoogte van de start van de Februaristaking, omdat op station Muiderpoort een communistische actievoerder, Frans Lavell, al om een uur of 6 ‘s ochtends de werkverschaffingsarbeiders, die daar op de trein naar Amersfoort staan te wachten, weet te overtuigen in staking te gaan en niet in de trein te stappen. Ook een van het Centraal Station afkomstige trein met werkverschaffingsarbeiders, die korte tijd later een tussenstop maakt op Muiderpoort, stroomt leeg. Aansluitend blokkeren ongeveer 200 stakers korte tijd het station, zodat niemand de treinen meer kan bereiken. Na enige drang worden ze met zachte hand door de politie verwijderd.
Alhoewel het treinverkeer vanuit De Rietlanden slechts korte tijd wordt onderbroken, komt het Amsterdamse tramverkeer door het moedig optreden van communistische gemeentewerkers (o.a. Piet Nak) praktisch geheel tot stilstand. Ook in de Indische Buurt rijdt er geen tram meer, zodat veel kantoorpersoneel niet meer in staat is het werk te bereiken. In de loop van de ochtend komen daarnaast de arbeiders die werkzaam zijn in de grote fabrieken in Amsterdam Noord en altijd ‘s ochtends zeer vroeg op stap gaan, langs de Plantage Kerklaan weer teruggewandeld naar de Indische Buurt. Met name grote maatschappijen als de Nederlandse Scheepsbouw Maatschappij en de Nederlandse Dok Maatschappij liggen volledig plat. Werkspoor wordt om half elf gesloten. Ook andere grote werkverschaffers voor de arbeiders in de buurt sluiten hun poorten: de N.V. Hollandia Kattenburg & Co., de Draka, de Amsterdamse Droogdok Maatschappij, de Kromhout Motoren Fabriek en Verschure’s Machinefabriek. Ook in de industrie in de buurt zelf wordt gestaakt, waaronder bij de Amsterdamse Huiden Club aan het Zeeburgerpad, waar ruim honderd arbeiders het werk neerleggen.
De hele dag zijn grote groepen mensen op straat. Er heerst een feestelijke stemming en vooralsnog grijpt de Duitse bezettingsmacht, die deze staking in het geheel niet aan had zien komen, niet in. Wel komt het regelmatig tot opstootjes. Hierbij valt in de Javastraat een dode. Een winkelier in aardappels die ondanks de staking op het Dapperplein zijn zaak opendoet, wordt door de menigte gedwongen de deuren weer te sluiten. Ook worden bij N.S.B.-ers de ruiten ingegooid. Voor de Amsterdamse bevolking is de staking een groot succes. Men bereidt zich voor op een tweede stakingsdag, maar inmiddels worden maatregelen genomen. Zo kondigt de burgemeester van Amsterdam ontslag aan voor stakers en verzamelen de Duitsers troepen, die aan het eind van de dag de stad intrekken.
Alhoewel leden van de illegale C.P.N. proberen woensdagochtend 26 februari wederom het uitrijden van trams te beletten, gaan de meeste chauffeurs – ook uit vrees voor ontslag – weer rijden. Bijna alle ambtenaren hervatten die morgen het werk. De grote bedrijven in Noord blijven dicht, maar in een aantal wordt het werk hervat. Tevergeefs probeert een menigte van 200 personen die ochtend op de Zeeburgerdijk werkwilligen te beletten zich weer naar het werk te begeven. Zij worden door de politie uiteengejaagd. Op verschillende manieren probeert men in de Dapper- en Indische Buurt het tramverkeer te beletten. Zo worden voorwerpen op de rails gelegd, wissels onklaar gemaakt en zet men de putdeksels overeind. Op de Zeeburgerdijk komt door een storing het tramverkeer geheel stil te staan, waarbij door de Duitse politietroepen geschoten wordt. In de Molukkenstraat wordt door het publiek, onder leiding van C.P.N.-voorman Frans Lavell (1913-1998) een bijwagen van lijn 11 uit de rails gelicht. Uit het dagboek van Ina Steur:
Het is twaalf uur als ik een geweldig kabaal hoor. Ik vlieg naar buiten, de hoek om naar de Molukkenstraat. Daar tref ik een geweldige volksoploop. Wat hier aan de hand is? Een stel jongens en mannen is een tram aan het oplichten. Gauw ga ik er tussen staan en help mee met alle kracht die in me is. Ik duw mezelf bijna uit het lid. Dan, ja hoor, heel langzaam gaat de tram omhoog en plof, daar ligt ie, met conducteur en al, in nauw contact met Moeder Aarde. […] Ik verstop me in het portiek van een winkel, en heb goed zich op wat er verder gebeurt. Er komt een auto aanstormen met twaalf van die gasten van de Gruene Polizei erin. Met het geweer in de aanslag springen ze uit de wagen, rennen de Insulindeweg op en schieten op denkbeeldige daders.
De politie grijpt drie raddraaiers, waarvan er twee ‘werden geschopt en geslagen, zodat het bloed hun over het gezicht liep’. De echtgenote van Lavall haalt herinneringen op in het boek Lloyd Hotel van Annette Lubbers.
Mijn man was hoofd van de afdeling Indische buurt van de Communistische Partij. Met zestien man hadden ze een tram omgegooid in de Molukkenstraat, Daarna kwamen ze allemaal bij mij binnen. Ik vroeg ze hoe ze het in hun hoofd haalden om met zijn allen bij ons, wij waren bekende communisten, in huis te komen. Diezelfde ochtend had ik nog een groot pak van De Waarheid bij ons gebracht. Ik was gelukkig zo wijs om die in de vuilnisbak te gooien. Er woonden veel N.S.B.-ers bij ons in de Eerste Atjehstraat. We moesten erg op onze tellen passen. Dus ik zei: “Jongens, jullie moeten weg. Ga niet allemaal tegelijk maar één voor één.” En zo zijn ze gegaan. Dat duurde natuurlijk even. Toen de laatste weg wilde, Jan van Dijk, kon hij er niet meer uit. De overvalwagen stond al voor de deur. Hij en mijn man zijn geslagen, geschopt van de ene kant van de hal naar de andere kant. Ze hebben met acht man sterk en met geweren het huis doorzocht. Dat pak kranten hebben ze niet gevonden.
Lavell wordt afgevoerd naar het Lloyd Hotel en krijgt vier jaar gevangenisstraf, die hij voornamelijk in Duitsland, in Siegburg doorbengt.
Ondanks de onrust verloopt de staking die 26e februari. Het tramverkeer is vanaf ca. 13.30 uur weer volledig onder controle van Amsterdamse en Duitse politie, die over de wagens verdeeld worden en mee de stad doorrijden. De Waffen-SS verspreidt zich door de stad en de Duitsers gaan tot tegenmaatregelen over. Vergaderingen van stakers worden verstoord en regelmatig wordt de straat schoongeschoten. Hierbij vallen in de gehele stad ruim dertig slachtoffers. Aan het eind van de middag neemt de Duitse Wehrmacht de uitvoerende macht in de stad geheel van de politie over. De doodstraf wordt aangekondigd voor personen die het de volgende dag wagen wederom aan het staken te gaan.
Op 27 februari gaat Amsterdam weer aan het werk. In de verdere loop van de week worden ca. 200 vermoedelijke aanstichters van de staking gearresteerd en in bewaring genomen in het Lloyd-Hotel aan de Oostelijke Handelskade. Hierbij vinden ernstige mishandelingen plaats. Verscheidene personen worden – onder toejuiching van de N.S.B.-persorganen – in de eerste helft van maart gefusilleerd. Ook vallen vele ontslagen. Op 12 maart kondigt Seyss-Inquart de verordening af ‘tot verwijdering van Joden uit het bedrijfsleven’. Er volgen hierop geen nieuwe stakingen meer. Het verzet is grotendeels gebroken. De Joodse bevolking van Amsterdam zal in de loop van enkele jaren voor verreweg het grootste deel worden afgevoerd naar Midden Europa om daar in vernietigingskampen vermoord te worden.
ANDERE ARTIKELEN: 2018 Aanzet voor een geschiedenis van de Marokkaanse Indische Buurt 2016 Oproep Steun voor elkaar 2016 Teruggaan of blijven? 2016 Sociale bijdrage supermarket het Lange Mes 2016 Viering 1-jarig bestaan buurthuis Archipel op het Makassarplein 2016 Interview met Mustapha Khaddari 2016 Interview met Jan Beerenhout 2016 Interview met Ahmed Marcouch 2016 Interview met Ahmed El Mesri 2016 Ontroerend afscheid van Rob van Veelen 2016 Het verloren gaan van idealen 2016 Welkom bij de offerfeest maaltijden 2016 Luier van der Laan pleegde zelfmoord door ophanging 2016 Boeken in de Javastraat 2016 Offerfeest voor vluchtelingen en armen 2016 Nu inschrijven taalcursussen Assadaaka! 2016 Bekende Indische Buurters 2016 Uit de geschiedenis van het Ambonplein 2016 Sprokkelingen uit de geschiedenis van het Makassarplein 2011 Cameratoezicht 2009 Radicalisering 2004 Gevoelens van onveiligheid 2004 Belwinkels in de Javastraat 2001 in het ghetto ( ode aan de indische buurt) 2000 De wisselwoningen 1994 Reality-serie Bureau Balistraat 1997 Verslaafde schiet twee agenten neer 1996 Ulu Camii 1995 An Nasr Moskee 1993 De moord op Andre Hartman 1992 Nordholt doet grote hashvangst 1988 Medewerkers bezetten ontmoetingscentrum aan Javaplantsoen 1985 Buikschot 1982 Vijftien jaar cel voor B. uit de Bankastraat 1982 Horrorhuis aan de Kramatweg 1981 Anti-Fascisten tegen Amicales 1980 Enige kraakkranten 1979 Kraakgroep Indische Buurt 1979 De Buurtwinkel 1978 De pyromaan van de Soembawastraat 1978 Anarchistisch Nonnen Front 1977 Heroine 1977 Familiedrama leidt tot hamermoord 1976 Linkse actie 1975 Bordelen en sexadressen in de Indische Buurt 1974 Buikschot uit noodweer 1973 Experiment genezing 1973 Marokkaanse, Tunesische, Spaanse en Turkse buurtgenoten opgelet 1972 Het urinoir aan de Valentijnkade 1971 Leefbaarheidsproblemen van onze buurt 1970 BB - weg ermee! 1970 Auditie voor Hair in het Bavohuis 1969 Het grootste bejaardenhuis van Nederland 1967 Etage brandt uit in de Ternatestraat 1966 1966: 8 kleuterscholen, 19 lagere scholen en 10 scholen voor voortgezet onderwijs 1965 Outsiders in de Archipel 1964 Boer Koekoek in de Indische Buurt 1964 Doopsgezind Jeugdhonk in de Tweede Atjehstraat 1964 Moord in de Perlakstraat 1961 C.P.N. demonstreert tegen atoombewapening 1960 Ernstig tramongeval 1960 Ontploffing op het Ceramplein 1959 Met getrokken pistool op de Valentijnkade 1958 Boenen ter ere Gods 1958 EVC-man afgetuigd in telefooncel 1957 Een verhoord gebed in de Gorontalostraat 1955 Jaap Brandenburg spreekt in de Archipel 1954 Europese Defensie gemeenschap = fascisme 1952 Hand verloren aan de Riouwstraat 1951 Militaire oefeningen in de Indische Buurt 1950 Overtreding van het hamsterverbod 1950 Jopie en Louis Agterberg en Frantiszek Janiga 1949 Wielerronde Indische Buurt 1949 Dienstweigering aan de Gorontalostraat 1948 Koningin Juliana bezoekt de Indische Buurt 1948 Waarheidswinkel 1946 Herbegraving Jelle Posthuma 1945 Meester Padding 1945 Ontspanningsvereniging Flevo 1945 Schietpartij op de Dam 1945 Katja, beul van Vught 1944 Hongerwinter 1943 N.S.B.-ers 1943 Bommen op de Eltheto! 1942 Max Blokzijl spreekt 1942 Jeugdstorm marcheert! 1942 Zum Stehlen ausgeschickt 1941 Moord in de Javastraat 1941 Februaristaking in de Indische Buurt 1941 De Veemarkt veroverd op de Joden! 1941 W.A. actief in de Javastraat 1941 De vermoording van de Joodse Indische Buurt 1941 Ds. Tonnon 1941 De verwijdering van Joodse leerlingen van de Ambachtschool aan het Timorplein 1940 Bommen op de buurt 1940 Zwartepoorte kampioen... 1940 Inzameling voor gebombardeerd Rotterdam 1940 Oorlog in de Indische Buurt 1939 Shell Sportpark 1939 Pontificale hoogmis 1938 Het oude Zeeburg verdwijnt 1937 Jeugddag Indische Buurt 1937 Tuchteloze jeugd 1937 Razzia in de Padangstraat 1936 RK vroedvrouwen 1936 Revolutiebouw 1935 Fietsplaatjes 1935 Een tweede wijkpredikant voor de Elthetokerk 1935 De Rimboe wordt Huize Ambon 1935 Don Bosco-huis 1934 Het mastenbos aan de Insulindeweg 1934 Amsterdamsch Genootschap voor Werkverschaffing voor Onvolwaardigen 1934 Weigering Wilhelmus te zingen 1933 Het Thälmann-huis 1933 Pastoor van der Wiel 1933 Drie Duitsers 1933 Gered uit de greep van Hitler 1933 Clubgebouw Archipel 1933 Centraal Comité tegen de Radiowoeker versus Radiocentrale Broertjes 1932 Liefdesdrama in de Minahassastraat 1932 Liefdestwist? 1932 Werkloozen Strijd Comité Obistraat 1932 Agitprop vanuit de Minahassastraat 1932 Brief van een Roomsch kameraadje 1932 Samuel Verdoner, de laatste gazzen van de Indische Buurt 1931 Hersteld Luthers aan de Toministraat 1931 Rotte vis 1931 Iepen 1931 Eigenaar steenloods velt steenzetter met hamer 1931 Verkiezingsstrijd tussen C.H.U. en A.R.P. 1931 Brand in de Javastraat 1931 Optreden van Corry Vonk in het Bavohuis 1931 Het massaal spreekkoor 1930 De Nederlandse vlag misbruikt 1930 Het jonge Pieter Jellen-werk 1930 Pater Bijlhout gaat naar de Oost 1930 Joyriding 1930 Politietoezicht 1930 Gereformeerd 1930 De markt in de Javastraat 1930 Een bibliotheek voor de Indische Buurt 1930 Onhoudbare toestand bij tunnel Zeeburgerdijk 1929 Lourdes 1929 Vrijgekocht door missievriendjes 1929 Aanhouding diamantbewerker in Ombilinstraat 1929 Moord in de Gerardus Majella 1929 Venters zien geen uitweg 1929 Consultatiebureau aan de Baweanstraat 1928 Niasplein wordt Makassarplein 1928 Esperantovereniging Tagigas en l'Oriento 1928 Rechouwous-jeugd op stap 1928 Gebouw de Schakel 1928 Blind 1927 Buurtvereniging Ceram 1927 Verzuiling in het jeugdwerk 1927 Onmin in de Boetonstraat 1927 Bakkers 1927 De voorlopers van de A.H. Gerhardschool 1927 Rechercheur Kok: de eerste drugsdode in de Indische Buurt 1926 Afsluiting van de Diemerdijk 1926 Schutting 1926 Opening R.K. meisjesschool Ambonplein 1926 Het lokaal van het Leger des Heils 1926 Een wandeling door de nieuwe 'Archipelwijk' 1925 Het Zeeburgerdorp 1925 Demping van de Polderwetering 1925 Wijding 1925 Rechouwous, de Joodsche Vereeniging voor de Indische Buurt 1925 Geen man, geen cent voor het leger 1925 De rode vlag vanuit Niasstraat 61 1925 Groepsgebouw de Toorts 1925 Jan Ceton, onderwijzer aan de Bankastraat, communist 1924 Elthetokerk, bouw en opening 1924 Nieuwe straten 1924 De aanleg van de Riouwstraat 1924 Winkelweek Indische Buurt 1924 De oprichting van de Eerste Elthetoschool aan de Riouwstraat 1922 Premiewoningen voor arbeiders 1921 Een jongen, die een meisje bleek 1921 De storm 1921 Het Java-Kwartier 1921 Christelijke propaganda 1920 Een gouden swastika voor mevrouw Vrij 1920 Kinderspel in de jaren tien en twintig 1919 Moord in de Djambistraat 1918 Brand bij café Koopmans 1918 De aanleg van het Zuiderzeepark 1917 Broodoproer en revolutie 1917 Militairen maken de buurt onveilig 1917 Abortus aan de Zeeburgerdijk 1916 Zeeburgerkermis 1916 Onteigening bouwgronden 1915 Slaat den smeris dood 1914 Mene Tekel 1914 De Wild-West-Show van Texas-Tex 1914 Het noodziekenhuis aan de Zeeburgerdijk 1913 Nieuwe tramplannen 1913 Het Bavohuis 1912 Wijkgebouw Eltheto: de eerste jaren 1911 De Berlageblokken 1911 Eigen Haard bouwt Lombokstraat, Lampongstraat en Padangstraat 1911 Vereeniging voor onderwijs op Gereformeerde Grondslag 1911 Nieuw stratenplan 1911 De blindeninrichting aan de Celebesstraat 1909 De communistische Indische Buurt 1908 Jacob Pierik verdrinkt 1908 De bouwmaatschappij tot verkrijging van eigen woningen 1907 Smit springt uit het raam 1906 Stadstrand 1906 De Sabbathpaal op de Zeeburgerdijk 1905 Balistraat 48 1905 Fietsverbod 1905 Smokkelroute Zeeburgerdijk 1905 Uitslag eerste verkiezingen Indische Buurt 1905 Zweminrichting aan het Nieuwe Diep 1905 Theosofische Uitgeverszaak "Gnosis" 1903 Nieuw Muiderpoortstation 1903 Kinderlokker 1903 Moord in de Celebesstraat 1903 Derde Ambachtschool aan het Timorplein 1903 Politie in de Indische Buurt 1903 Dagpauwoog 1902 Een tramritje 1902 Arabieren 1902 Doorgang Eerste van Swindenstraat-Javastraat 1902 Relletjes in de Javastraat 1902 Illegaal caféwezen 1901 Een wandeling met Jac. P. Thijsse 1901 De wielerbaan 1900 Bierdrinkende jeugd 1900 Een nieuwe school aan de Bankastraat 1899 Snorrende kogel 1897 Floretstoot door het hoofd 1897 Bouw van de Indische Buurt 1895 De lijnbaan 1894 Halte Zeeburgerdijk 1893 Vereeniging buiten de Muiderpoort 1891 Vingertop 1890 Civiele werken rond de Zeeburgerdijk 1889 De tramomnibus 1889 Zeearend aan de Zeeburgerdijk 1887 Hotel Zeeburg 1886 Het tweede abbatoir 1886 Ergerlijk dronkemanstoneel 1882 Een dierenvriend 1881 De eerste scholen aan de Zeeburgerdijk 1881 Onzedelijke taferelen 1881 Een drankzuchtig hoekje 1880 Ringslangen 1880 Onderweg Zeeburgerdijk bestraat 1877 Een wandeling 1877 Spoorwegongeluk aan de Zeeburgerdijk 1877 Verplaatsing van de Veemarkt 1876 Gemeente Nieuwer-Amstel, Gemeente Diemen, Gemeente Amsterdam 1862 De Zeeburgerdijk als vuilnisbelt 1854 Driedubbele moord aan de Ringdijk 1844 Revolutionair aan de Oetewaelerweg 1804 Harddraverij 1761 De proef van de cole ANTIPIRIQUE 1756 Runderpest in Zeeburg 1744 Buitenplaats te huur aan de Hogendyk 1739 Een vondeling aan de Hogedijk 1733 Paalworm 1733 Oude Geele Vliegende Haerige Windhond 1714 Opening Joodse begraafplaats 1681 Verslibbing 1663 Herberg Zeeburg 1651 De Zeeburgerdijk breekt door 1647 Herberg 't Vosje 1631 Watermolen en gemaal 1563 Mijlpaal 1328 Outersdorp 1307 Zeeburgerdijk was Sint Anthonisdijk