Rechercheur Kok: de eerste drugsdode in de Indische Buurt

NIEUW! Lees ook de Geschiedenis van de Dapperbuurt!

De uit de Indische Buurt afkomstige, in de Balistraat wonende P.A. Kok komt in 1922 bij de politie en promoveert in 1926 tot de recherche, waar hij zich met het bestrijden van de opiumsmokkel gaat bezighouden. Er wordt in die jaren uitgebreid opium gesmokkeld in Nederland, en namens de Amsterdamse recherche zet Kok diverse malen strikken uit en doet zich voor als koopman. Hij is daar behoorlijk succesvol in.

Al enige tijd is de Amsterdamse politie een partij van bijna 21 kilo opium op het spoor. Kok weet als pseudo-koper – tussenpersoon voor een vermogend man – een afspraak te maken met de handelaars, op 4 januari 1927 op het stationsplein van Leiden. Alhoewel hij overlegt met zijn collega’s in Leiden, gaat het tijdens de transactie – waarbij de handelaars de partij in de auto van Kok aan het laden zijn – vreselijk mis. Terwijl de smokkelaars tijdens de schermutselingen bij aanhouding met achterlating van bijna 21 kilo opium ter waarde van fl. 7.000 de benen trachten te nemen, wordt rechercheur Kok per ongeluk door een Leidse collega in zijn rechterslaap getroffen. De veelbelovende R.-K. politieman uit de Indische Buurt overlijdt – na van de sacramenten te zijn voorzien maar zonder bij bewustzijn te zijn gekomen – de volgende ochtend om 4.30 uur in het Elisabethgesticht te Leiden en laat een vrouw en twee jonge kinderen achter.

Kok zal vanuit de Indische Buurt, vanuit de Gerardus Majellakerk begraven worden. Vrijdagochtend wordt het stoffelijk overschot naar het O.L.V.G. overgebracht, waar van 14 tot 15.30 het “De Profundis” gehouden wordt. Zaterdagochtend wordt het lichaam van Kok naar de Majellakerk gebracht. Van daaruit zal zijn stoffelijk overschot zaterdagochtend om 10.30 uur worden uitgedragen en in aanwezigheid van het politiekorps met korpseer begraven worden op de begraafplaats St. Barbara.

De begrafenis van rechercheur Kok, te Leiden tengevolge van een noodlottigen samenloop van omstandigheden bij het achterhalen van een partij gesmokkelden opium door een zijner collega’s aldaar doodgeschoten, is, zooals we Zaterdag in ‘t kort hebben gemeld, een indrukwekkende betooging door de straten van Amsterdam geworden. Duizenden en nog eens duizenden waren langs den heelen weg samengestroomd om den langen stoet voor zich te laten voorbij trekken, terwijl de treurmuziek de beide politieharmoniecorpsen, die den rouwstoet openden en sloten, boven de hoofden der menigte, en langs de huizen opklonk.

De begraafplaats St. Barbara aan de Spaarndammerdijk was voor het publiek gesloten. De stoet had ongeveer halfelf de r.-k. kerk aan het Ambon-plein, waar een neef van de gevallene, die priester is, de plechtige requiem-mis had opgedragen, verlaten, waarbij een zestal gehelmde leden van de Amsterdamse politie de kist in de rouwwagen plaatsten, onder het spelen van de Andante funebre van Stenz door de Amsterdamse politie. Vervolgens stelde de lange stoet zich op. Het gehele plein was daarvoor door de politie afgezet onder leiding van den Commisaris van Politie Ploos van Amstel.

Aan het hoofd van de stoet ging het Amsterdamse politiemuziekgezelschap, direct gevolgd door de rouwwagen. Deze was behangen met kransen, terwijl bovendien nog een landauer met een groot aantal bloemstukken de rouwwagen volgde. Onder de schat van kransen en bloemen waren er van de secties der Amsterdamse politie, van de Bond van Inspecteurs, van het Leids politiepersoneel, van de waarnemend Burgemeester van Leiden, van de Algemeene Bond van Politiepersoneel, van de Centrale Recherche, van de Vereeniging van Rechercheurs “Kracht door Eendracht”, van de brigade rijksveldwacht te Amsterdam, en vele anderen. Achter deze landauer met bloemen volgde het officieel detachement der politie van Amsterdam, onder leiding van inspecteur De Jong. Na de volrijtuigen volgde een groot aantal corporaties, allereerst een groot aantal inspecteurs en agenten uit Amsterdam, gevolgd door het hoofdbestuur en de afdeling Amsterdam van den R.K. Bond St. Michaël, vertegenwoordigers van dezelfde bond van de afdelingen Rotterdam, Bussum, Utrecht, Haarlem, Leiden en Hilversum. In de stoet waren mede vertegenwoordigd de Christelijke Bond van Amsterdamsche politieinspecteurs, de Bond van Amsterdamse politieinspecteurs, de Amsterdamse rechercheursvereniging, een deputatie van de recherche van het hoofdbureau van Politie, het hoofdbestuur en het bestuur van de Amsterdamse afdeling van de Alg. Bond van Politiepersoneel in Nederland. Uit Hilversum was mede een deputatie aanwezig van den A.N.P.B. en van de Christelijke Organisatie van politiepersoneel. Uit Den Haag ging een deputatie mede van het rechercheurcorps en ook uit Delft was zulk een deputatie aanwezig. De politie uit Leiden was vertegenwoordigd door twee inspecteurs en zestien agenten. Bovendien liepen nog in den stoet mede de tweede compagnie van de militaire politie in Noord-Holland, een deputatie van de Amsterdamsche brandweer en eene van de Rijksveldwacht te Amsterdam. De stoet werd gesloten door de Harmonie “Hermandad” van de Rotterdamsche politie. Bij het vertrek van den stoet op het Ambonplein speelde het Harmoniecorps “La Pensëe” van Fr. Cois.

Onder het spelen van treurmuziek zette daarop de rouwstoet zich in beweging en volgde hij langs het sterfhuis in de Balistraat den weg door de Sumatrastraat, Celebesstraat, Zeeburgerdijk, naar de Mauritskade. Voor het politiebureau aan de Muiderpoort bleef de rouwkoets staan. Daar werd een krans aan de koets gehecht. Zijn weg vervolgende langs Sarphatistraat, Oosteinde, Stadhouderskade, Nassaukade, Spaarndammerstraat en Spaarndammerdijk werd nog eenige malen halt gehouden o.a. voor de polititbureaus aan de Stadhouderskade, aan het Frederik Hendrikplantsoen en in de Spaarndammerstraat, waar telkenmale nieuwe kransen bij de vele bloemen werden gevoegd. Te ruim twee uur kwam de stoet op het kerkhof St. Barbara aan.

Pas om halfdrie kwam bij op het afgelegen kerkhof aan. Indrukwekkend klonk de treurmuziek door de poort van den doodenakker. Daar waren op dat uur reeds aanwezig de hoofdcommissaris van politie, de heer Marcusse, benevens vele commissarissen en inspecteurs van politie. Toen de lijkkoets het kerkhof, dat voor het publiek gesloten was, opreed, werd door het muziekcorps van de Amsterdamsche politie treurmuziek gespeeld.

Amsterdamsche politie-agenten in uniform droegen hun omgekomen makker de kapel binnen, waar dezelfde priester, die in de kerk aan het Ambon-plein de rouwmis had gezongen, de plechtigheid der absoute verrichtte. Na afloop hiervan is de baar door wederom agenten grafwaarts gedragen.

Onder degenen, die haar volgden, waren verder de commissaris, aan den hoofd-commissaris toegevoegd, de heer H.J. Versteegh; de commissaris van den justitieelen dienst, de heer E.J. Pateer; verder de commissarissen en hoofdinspecteurs van bijna alle secties en afdeelingsbureaux, en de commandant van de compagnie militaire politie te Amsterdam, kapitein A.M. Kloeke. Onder de talrijke bloemstukken, die de baar dekten, en waarvan vele versierd waren met linten in de Amsterdamsche kleuren, was er ook een van den waarnemenden burgemeester van Leiden. Van de deputaties, die zich met omfloerste banieren om het graf hadden geschaard noemen wij behalve de reeds eerder genoemden vertegenwoordigers van den Bond van Christelijke Politiebeambten, van de Amsterdamsche Rechercheursvereeniging, van de rechercheurs der afdeelingen centrale recherche en van de inspecteurs van deze afdeeling der Amsterdamsche politie. Deputaties waren er ook van de minderen der militaire politie en van de rijksveldwacht.

De plechtigheid der teraardebestelling, door denzelfden geestelijke voltrokken, droeg een eenvoudig karakter en duurde slechts zeer kort. Na de lithurgische handelingen en gebeden hebben de aanwezige geloofsgenooten van den doode gezamenlijk gebeden voor zijn zielerust, onder leiding van den heer Van Duyn, voorzitter van de afdeeling Amsterdam van den R.K. Politiebond St. Michael.

In mei 1927 staan de twee opiumsmokkelaars voor de rechtbank. Het zijn de kooplieden J.J. v.d. S. (31) en G.K. (35) uit Rotterdam. Uit getuigenverklaringen blijkt inderdaad dat de zaak was opgezet door Kok in een poging de aanbieders in de val te lokken. In totaal hadden de verdachten 47 pakjes met in totaal bijna 21 kilo opium bij zich, ter waarde van fl. 7.000. De Amsterdamse politie was de partij al enige tijd op het spoor, en overviel een boot die de partij zou vervoeren van de Lekhaven naar Katendrecht; deze partij bleek echter onvindbaar. Alhoewel v.d. S. en K. verklaarden de partij overboord te hebben gegooid, bleek een en ander slechts een schijnvertoning geweest en was de partij steeds in bezit gebleven van de man achter de kooplieden, een op Katendrecht verblijf houdende Chinees.

De verdachten blijven ontkennen geweten te hebben dat er opium in de pakjes zat. De aanklager eist twee maanden hechtenis. Deze straf wordt uiteindelijk begin juli 1927 ook door de rechter toegekend, waarop beide smokkelaars in de gevangenis verdwijnen.

Het muisje krijgt nog een staartje wanneer de Gerardus Majellaparochie – zoals van tevoren afgesproken – de rekening van de begrafenis bij de gemeente Amsterdam indient. Deze bedraagt maar liefst een bedrag van fl. 1.150, waarvan fl. 200 voor uitvaartdienst en Heilige Mis, en fl. 80,- voor het koud buffet. De S.D.A.P.-krant Het Volk spreekt er schande van. Uiteindelijk wordt niet het volledig bedrag door de gemeente vergoed, maar slechts fl. 700. De overige kosten komen voor de parochie. Uiteraard is daarmee het katholieke dagblad De Tijd het niet eens.

ANDERE ARTIKELEN: 2018 Aanzet voor een geschiedenis van de Marokkaanse Indische Buurt 2016 Oproep Steun voor elkaar 2016 Teruggaan of blijven? 2016 Sociale bijdrage supermarket het Lange Mes 2016 Viering 1-jarig bestaan buurthuis Archipel op het Makassarplein 2016 Interview met Mustapha Khaddari 2016 Interview met Jan Beerenhout 2016 Interview met Ahmed Marcouch 2016 Interview met Ahmed El Mesri 2016 Ontroerend afscheid van Rob van Veelen 2016 Het verloren gaan van idealen 2016 Welkom bij de offerfeest maaltijden 2016 Luier van der Laan pleegde zelfmoord door ophanging 2016 Boeken in de Javastraat 2016 Offerfeest voor vluchtelingen en armen 2016 Nu inschrijven taalcursussen Assadaaka! 2016 Bekende Indische Buurters 2016 Uit de geschiedenis van het Ambonplein 2016 Sprokkelingen uit de geschiedenis van het Makassarplein 2011 Cameratoezicht 2009 Radicalisering 2004 Gevoelens van onveiligheid 2004 Belwinkels in de Javastraat 2001 in het ghetto ( ode aan de indische buurt) 2000 De wisselwoningen 1994 Reality-serie Bureau Balistraat 1997 Verslaafde schiet twee agenten neer 1996 Ulu Camii 1995 An Nasr Moskee 1993 De moord op Andre Hartman 1992 Nordholt doet grote hashvangst 1988 Medewerkers bezetten ontmoetingscentrum aan Javaplantsoen 1985 Buikschot 1982 Vijftien jaar cel voor B. uit de Bankastraat 1982 Horrorhuis aan de Kramatweg 1981 Anti-Fascisten tegen Amicales 1980 Enige kraakkranten 1979 Kraakgroep Indische Buurt 1979 De Buurtwinkel 1978 De pyromaan van de Soembawastraat 1978 Anarchistisch Nonnen Front 1977 Heroine 1977 Familiedrama leidt tot hamermoord 1976 Linkse actie 1975 Bordelen en sexadressen in de Indische Buurt 1974 Buikschot uit noodweer 1973 Experiment genezing 1973 Marokkaanse, Tunesische, Spaanse en Turkse buurtgenoten opgelet 1972 Het urinoir aan de Valentijnkade 1971 Leefbaarheidsproblemen van onze buurt 1970 BB - weg ermee! 1970 Auditie voor Hair in het Bavohuis 1969 Het grootste bejaardenhuis van Nederland 1967 Etage brandt uit in de Ternatestraat 1966 1966: 8 kleuterscholen, 19 lagere scholen en 10 scholen voor voortgezet onderwijs 1965 Outsiders in de Archipel 1964 Boer Koekoek in de Indische Buurt 1964 Doopsgezind Jeugdhonk in de Tweede Atjehstraat 1964 Moord in de Perlakstraat 1961 C.P.N. demonstreert tegen atoombewapening 1960 Ernstig tramongeval 1960 Ontploffing op het Ceramplein  1959 Met getrokken pistool op de Valentijnkade 1958 Boenen ter ere Gods 1958 EVC-man afgetuigd in telefooncel 1957 Een verhoord gebed in de Gorontalostraat  1955 Jaap Brandenburg spreekt in de Archipel 1954 Europese Defensie gemeenschap = fascisme 1952 Hand verloren aan de Riouwstraat 1951 Militaire oefeningen in de Indische Buurt 1950 Overtreding van het hamsterverbod 1950 Jopie en Louis Agterberg en Frantiszek Janiga 1949 Wielerronde Indische Buurt 1949 Dienstweigering aan de Gorontalostraat 1948 Koningin Juliana bezoekt de Indische Buurt 1948 Waarheidswinkel 1946 Herbegraving Jelle Posthuma 1945 Meester Padding 1945 Ontspanningsvereniging Flevo 1945 Schietpartij op de Dam  1945 Katja, beul van Vught 1944 Hongerwinter 1943 N.S.B.-ers 1943 Bommen op de Eltheto! 1942 Max Blokzijl spreekt 1942 Jeugdstorm marcheert! 1942 Zum Stehlen ausgeschickt 1941 Moord in de Javastraat 1941 Februaristaking in de Indische Buurt 1941 De Veemarkt veroverd op de Joden! 1941 W.A. actief in de Javastraat 1941 De vermoording van de Joodse Indische Buurt 1941 Ds. Tonnon 1941 De verwijdering van Joodse leerlingen van de Ambachtschool aan het Timorplein 1940 Bommen op de buurt 1940 Zwartepoorte kampioen... 1940 Inzameling voor gebombardeerd Rotterdam 1940 Oorlog in de Indische Buurt  1939 Shell Sportpark 1939 Pontificale hoogmis 1938 Het oude Zeeburg verdwijnt 1937 Jeugddag Indische Buurt 1937 Tuchteloze jeugd 1937 Razzia in de Padangstraat 1936 RK vroedvrouwen 1936 Revolutiebouw 1935 Fietsplaatjes 1935 Een tweede wijkpredikant voor de Elthetokerk 1935 De Rimboe wordt Huize Ambon 1935 Don Bosco-huis 1934 Het mastenbos aan de Insulindeweg 1934 Amsterdamsch Genootschap voor Werkverschaffing voor Onvolwaardigen 1934 Weigering Wilhelmus te zingen 1933 Het Thälmann-huis 1933 Pastoor van der Wiel 1933 Drie Duitsers 1933 Gered uit de greep van Hitler 1933 Clubgebouw Archipel 1933 Centraal Comité tegen de Radiowoeker versus Radiocentrale Broertjes 1932 Liefdesdrama in de Minahassastraat 1932 Liefdestwist? 1932 Werkloozen Strijd Comité Obistraat 1932 Agitprop vanuit de Minahassastraat 1932 Brief van een Roomsch kameraadje 1932 Samuel Verdoner, de laatste gazzen van de Indische Buurt 1931 Hersteld Luthers aan de Toministraat 1931 Rotte vis 1931 Iepen 1931 Eigenaar steenloods velt steenzetter met hamer 1931 Verkiezingsstrijd tussen C.H.U. en A.R.P. 1931 Brand in de Javastraat 1931 Optreden van Corry Vonk in het Bavohuis 1931 Het massaal spreekkoor 1930 De Nederlandse vlag misbruikt 1930 Het jonge Pieter Jellen-werk 1930 Pater Bijlhout gaat naar de Oost 1930 Joyriding 1930 Politietoezicht 1930 Gereformeerd 1930 De markt in de Javastraat 1930 Een bibliotheek voor de Indische Buurt 1930 Onhoudbare toestand bij tunnel Zeeburgerdijk 1929 Lourdes  1929 Vrijgekocht door missievriendjes 1929 Aanhouding diamantbewerker in Ombilinstraat 1929 Moord in de Gerardus Majella 1929 Venters zien geen uitweg 1929 Consultatiebureau aan de Baweanstraat 1928 Niasplein wordt Makassarplein 1928 Esperantovereniging Tagigas en l'Oriento 1928 Rechouwous-jeugd op stap 1928 Gebouw de Schakel 1928 Blind 1927 Buurtvereniging Ceram 1927 Verzuiling in het jeugdwerk 1927 Onmin in de Boetonstraat 1927 Bakkers 1927 De voorlopers van de A.H. Gerhardschool 1927 Rechercheur Kok: de eerste drugsdode in de Indische Buurt 1926 Afsluiting van de Diemerdijk 1926 Schutting 1926 Opening R.K. meisjesschool Ambonplein 1926 Het lokaal van het Leger des Heils 1926 Een wandeling door de nieuwe 'Archipelwijk' 1925 Het Zeeburgerdorp 1925 Demping van de Polderwetering 1925 Wijding 1925 Rechouwous, de Joodsche Vereeniging voor de Indische Buurt 1925 Geen man, geen cent voor het leger 1925 De rode vlag vanuit Niasstraat 61 1925 Groepsgebouw de Toorts 1925 Jan Ceton, onderwijzer aan de Bankastraat, communist 1924 Elthetokerk, bouw en opening 1924 Nieuwe straten 1924 De aanleg van de Riouwstraat  1924 Winkelweek Indische Buurt 1924 De oprichting van de Eerste Elthetoschool aan de Riouwstraat  1922 Premiewoningen voor arbeiders 1921 Een jongen, die een meisje bleek 1921 De storm  1921 Het Java-Kwartier  1921 Christelijke propaganda 1920 Een gouden swastika voor mevrouw Vrij 1920 Kinderspel in de jaren tien en twintig 1919 Moord in de Djambistraat 1918 Brand bij café Koopmans 1918 De aanleg van het Zuiderzeepark 1917 Broodoproer en revolutie 1917 Militairen maken de buurt onveilig 1917 Abortus aan de Zeeburgerdijk 1916 Zeeburgerkermis 1916 Onteigening bouwgronden 1915 Slaat den smeris dood 1914 Mene Tekel 1914 De Wild-West-Show van Texas-Tex 1914 Het noodziekenhuis aan de Zeeburgerdijk 1913 Nieuwe tramplannen 1913 Het Bavohuis 1912 Wijkgebouw Eltheto: de eerste jaren 1911 De Berlageblokken  1911 Eigen Haard bouwt Lombokstraat, Lampongstraat en Padangstraat 1911 Vereeniging voor onderwijs op Gereformeerde Grondslag 1911 Nieuw stratenplan 1911 De blindeninrichting aan de Celebesstraat 1909 De communistische Indische Buurt 1908 Jacob Pierik verdrinkt 1908 De bouwmaatschappij tot verkrijging van eigen woningen 1907 Smit springt uit het raam 1906 Stadstrand 1906 De Sabbathpaal op de Zeeburgerdijk 1905 Balistraat 48 1905 Fietsverbod 1905 Smokkelroute Zeeburgerdijk 1905 Uitslag eerste verkiezingen Indische Buurt 1905 Zweminrichting aan het Nieuwe Diep 1905 Theosofische Uitgeverszaak "Gnosis" 1903 Nieuw Muiderpoortstation 1903 Kinderlokker 1903 Moord in de Celebesstraat 1903 Derde Ambachtschool aan het Timorplein 1903 Politie in de Indische Buurt 1903 Dagpauwoog 1902 Een tramritje 1902 Arabieren 1902 Doorgang Eerste van Swindenstraat-Javastraat 1902 Relletjes in de Javastraat 1902 Illegaal caféwezen 1901 Een wandeling met Jac. P. Thijsse 1901 De wielerbaan 1900 Bierdrinkende jeugd 1900 Een nieuwe school aan de Bankastraat 1899 Snorrende kogel 1897 Floretstoot door het hoofd 1897 Bouw van de Indische Buurt 1895 De lijnbaan 1894 Halte Zeeburgerdijk 1893 Vereeniging buiten de Muiderpoort 1891 Vingertop 1890 Civiele werken rond de Zeeburgerdijk 1889 De tramomnibus 1889 Zeearend aan de Zeeburgerdijk 1887 Hotel Zeeburg 1886 Het tweede abbatoir 1886 Ergerlijk dronkemanstoneel 1882 Een dierenvriend 1881 De eerste scholen aan de Zeeburgerdijk 1881 Onzedelijke taferelen 1881 Een drankzuchtig hoekje 1880 Ringslangen 1880 Onderweg Zeeburgerdijk bestraat 1877 Een wandeling 1877 Spoorwegongeluk aan de Zeeburgerdijk 1877 Verplaatsing van de Veemarkt 1876 Gemeente Nieuwer-Amstel, Gemeente Diemen, Gemeente Amsterdam 1862 De Zeeburgerdijk als vuilnisbelt 1854 Driedubbele moord aan de Ringdijk 1844 Revolutionair aan de Oetewaelerweg 1804 Harddraverij 1761 De proef van de cole ANTIPIRIQUE 1756 Runderpest in Zeeburg 1744 Buitenplaats te huur aan de Hogendyk 1739 Een vondeling aan de Hogedijk 1733 Paalworm 1733 Oude Geele Vliegende Haerige Windhond 1714 Opening Joodse begraafplaats 1681 Verslibbing 1663 Herberg Zeeburg 1651 De Zeeburgerdijk breekt door 1647 Herberg 't Vosje 1631 Watermolen en gemaal 1563 Mijlpaal 1328 Outersdorp 1307 Zeeburgerdijk was Sint Anthonisdijk

Advertentie