NIEUW! Lees ook de Geschiedenis van de Dapperbuurt!
In november 1927 wordt er door Indische Buurtvereniging Ceram een verzoekschrift aan B&W gezonden tot het oprichten van een badhuis voor de Indische Buurt. Het aantal inwoners is inmiddels tot 65.000 gestegen, terwijl de volksbuurt vooralsnog verstoken is gebleven van dergelijke inrichtingen van algemeen nut. Daarbij kent slechts 3% van de huizen een bad of douche! Het zal lang duren, maar het badhuis op het Javaplein zal uiteindelijk in 1942 worden geopend. Het is het grootste sukses van de meest actieve vereniging in de Indische Buurt tussen de twee wereldoorlogen, Buurtvereniging Ceram.
Buurtvereniging Ceram, die sterk gelieerd is aan de S.D.A.P. (secretaris P. van de Poll is een overtuigd partijgenoot), wordt in 1926 opgericht als huurdersvereniging – die zich tegen grootverhuurder van het Ceramplein, Adolf Bruinsma verzet – en is zeer actief. De vereniging behartigt binnen de kortste keren de belangen van de Indische Buurt in het algemeen en die van het Ceramplein in bijzonder. Het Ceramplein geldt overigens in die tijd een van de ‘betere’ blokken in de Indische Buurt, met bewoners met bovengemiddelde ontwikkeling. Het secretariaat van Buurtvereniging Ceram is in de eerste jaren gevestigd aan Baweanstraat 1, naast het lagere school noodgebouw op Baweanstraat 3.
Buurtvereniging Ceram is in de loop van zijn ruim 25-jarig bestaan enorm betrokken geweest bij de buurt en bemoeit zich in die periode met van alles en nog wat, zoals de bestrijding van de verwaarlozing van het Javaplantsoen, het regelen van een toegangspoort tot het Zuiderzeepark, het organiseren van buurtfeesten, het tegengaan van de bouw van een Gereformeerde kerk op het Ceramplein (1930), het doen tot stand komen van een bibliotheek in de buurt (1930) en het doen oprichten van een badhuis aan het Javaplein (1942).
Buurtvereniging Ceram is niet alleen uiterst actief en productief: ze streeft ook doelbewust naar samenwerking over de zuilen heen. Zo neemt de vereniging in 1926 voor het eerst het initiatief om te komen tot een overkoepelende buurtvereniging die de reeds bestaande buurtverenigingen met elkaar moet verbinden, de Federatieve Indische Buurtvereniging (F.I.B.). De F.I.B. zou onder andere een verbetering van de overweg Javastraat – 1e Van Swindenstraat moeten nastreven, een betere verbinding tussen Indische Buurt en Watergraafsmeer tot stand doen komen en tot aanleg van sportterreinen, een verenigingsgebouw, speeltuinen en een ijsbaan in de Indische Buurt. Uiteindelijk komt de F.I.B. niet tot stand, maar heeft Buurtvereniging Ceram heeft vanaf 1931 een grote rol bij het tot stand komen van een betere ontsluiting van de Indische Buurt door (een viaduct onder) de spoordijk, zodat Javastraat en Eerste van Swindenstraat beter met elkaar verbonden raken. In de jaren dertig zet de vereniging, onder voorzitterschap van J.F. Pieters en secretariaat van P.J. van der Poll, zich ook in voor het tot stand komen van de Insulindeweg, die uiteindelijk in 1936 door wethouder De Miranda wordt geopend. Het volgende initiatief van de buurtvereniging is het organiseren van een Jeugddag rond het aankweken van liefde voor de natuur. Buurtvereniging Ceram werkt voor dit initiatief zeer breed samen met de politie, zowel de Openbare als de R.K. en Protestantse scholen, de openbare groenvoorziening, de inpecteur van voor lichamelijke oefening, de inspecteur van het onderwijs en de speeltuinverenigingen. Een en ander moet leiden tot een grote Jeugddag in de Indische Buurt op zaterdag 18 september 1937, waaraan alle jeugdverenigingen uit de Indische Buurt zullen deelnemen. De focus is inmiddels verlegd naar de bestrijding van jeugdvandalisme en er wordt ook een anti-baldadigheidscomite opgericht.
De Jeugddag is een groot sukses. De gemeente Amsterdam stelt voor de dag een gratis muziektent ter beschikking, beide radio-centrales Elkos en Dammers-Knip verzorgen de geluidsinstallaties in het Zuiderzeepark en buurtpropaganda per radiowagen, de AVRO zal opnames maken van de dag en de EHBO heeft zich beschikbaar gesteld voor medische bijstand. In 1938 is sprake van de uitbreiding van het initiatief tot alle Amsterdamse buurten via het Centraal Comite van Buurtverenigingen.
Het communistische Volksdagblad van A.J. Koejemans, dat na de Tweede Wereldoorlog zal fuseren met de Tribune tot de Waarheid, juicht de ontwikkelingen overigens niet toe, getuige onderstaand artikel.
Een twijfelachtig initiatief
Een twijfelachtig initiatief kwam uit de Indische Buurt in Amsterdam, te weten van: Buurtvereniging Ceram, het politiebureau Linnaeusstraat en personen uit onderwijzerskringen. […] Wij twijfelen niet alleen aan de paedagogische kwaliteiten van hen, die het politiebureau Linnaeusstraat bevolken [..]; wij achten het zeer ongewenst, dat zij hierin zulk een nadrukkelijke stem hebben. Het gaat er n.l. niet om of een politieagent met kinderen zou kunnen ” omgaan” , maar wij kennen al te goed de ingesteldheid van het politiebureau Linnaeusstraat. In de eerste plaats de fascistische sympathieen, welke reeds vele malen vastgesteld moesten worden; in de tweede plaats herinneren wij hun optreden, b.v. op ” Hartjesdag”, wanneer kinderen van 8 tot 14 jaar hun plezier vinden – tot ‘s avonds 8 uur – in bengaals vuur en ongevaarlijk vuurwerk en waartegen gewapend optreden werd gesteld…
In de Soviet-Unie is dat alles beter geregeld, aldus het Volksdagblad.
In het Moskouse Cultuurpark heeft men b.v. een miniatuurspoorbaan aangelegd, die door de jeugd zelf wordt bediend. Daar leert de jeugd de waarde van een goedlopende spoor kennen en tevens het gevaar van baldadigheid, b.v. het leggen van stenen op de rails.
Het Volksdagblad mag het dan een twijfelachtig initiatief vinden, de Jeugddag is de eerste grootschalig opgezette zuiloverkoepelend samenwerkingssukses in de Indische Buurt en is hiermee een voorbeeld dat in 1950 zal leiden tot de oprichting van het Wijkcentrum Indische Buurt, waarin alle zuilen zitting hebben, en een prelude op de doorbraakpartij P.v.d.A. die direct na de oorlog zal ontstaan.
Buurtvereniging Ceram draagt in 1938 bij aan de oprichting van een Vrijwilligerskorps Luchtbescherming, bemoeit zich in deze periode met de nieuwe inrichting van het tramwegennet en draagt sterk bij aan het uiteindelijk tot stand komen van het badhuis in 1942.
Ook na de Tweede Wereldoorlog is Buurtvereniging Ceram nog enige tijd actief. Zo wordt op zondag 22 mei 1949 door de vereniging samen met Wielersupporterclub Olympia een heuse wielerronde door de Indische Buurt georganiseerd, die in ieder geval tot 1954 herhaald zal worden. In februari 1951 viert Ceram haar 25-jarig bestaan. Haar centrale rol is inmiddels door het in 1950 opgerichte Wijkcentrum overgenomen. Buurtvereniging Ceram is in ieder geval nog in 1955 actief. Daarna wordt in de media weinig meer van de vereniging vernomen. Het is niet bekend of de in 1966 bestaande vereniging Ceramplein 1945 een voortzetting is van Buurtvereniging Ceram.
ANDERE ARTIKELEN: 2018 Aanzet voor een geschiedenis van de Marokkaanse Indische Buurt 2016 Oproep Steun voor elkaar 2016 Teruggaan of blijven? 2016 Sociale bijdrage supermarket het Lange Mes 2016 Viering 1-jarig bestaan buurthuis Archipel op het Makassarplein 2016 Interview met Mustapha Khaddari 2016 Interview met Jan Beerenhout 2016 Interview met Ahmed Marcouch 2016 Interview met Ahmed El Mesri 2016 Ontroerend afscheid van Rob van Veelen 2016 Het verloren gaan van idealen 2016 Welkom bij de offerfeest maaltijden 2016 Luier van der Laan pleegde zelfmoord door ophanging 2016 Boeken in de Javastraat 2016 Offerfeest voor vluchtelingen en armen 2016 Nu inschrijven taalcursussen Assadaaka! 2016 Bekende Indische Buurters 2016 Uit de geschiedenis van het Ambonplein 2016 Sprokkelingen uit de geschiedenis van het Makassarplein 2011 Cameratoezicht 2009 Radicalisering 2004 Gevoelens van onveiligheid 2004 Belwinkels in de Javastraat 2001 in het ghetto ( ode aan de indische buurt) 2000 De wisselwoningen 1994 Reality-serie Bureau Balistraat 1997 Verslaafde schiet twee agenten neer 1996 Ulu Camii 1995 An Nasr Moskee 1993 De moord op Andre Hartman 1992 Nordholt doet grote hashvangst 1988 Medewerkers bezetten ontmoetingscentrum aan Javaplantsoen 1985 Buikschot 1982 Vijftien jaar cel voor B. uit de Bankastraat 1982 Horrorhuis aan de Kramatweg 1981 Anti-Fascisten tegen Amicales 1980 Enige kraakkranten 1979 Kraakgroep Indische Buurt 1979 De Buurtwinkel 1978 De pyromaan van de Soembawastraat 1978 Anarchistisch Nonnen Front 1977 Heroine 1977 Familiedrama leidt tot hamermoord 1976 Linkse actie 1975 Bordelen en sexadressen in de Indische Buurt 1974 Buikschot uit noodweer 1973 Experiment genezing 1973 Marokkaanse, Tunesische, Spaanse en Turkse buurtgenoten opgelet 1972 Het urinoir aan de Valentijnkade 1971 Leefbaarheidsproblemen van onze buurt 1970 BB - weg ermee! 1970 Auditie voor Hair in het Bavohuis 1969 Het grootste bejaardenhuis van Nederland 1967 Etage brandt uit in de Ternatestraat 1966 1966: 8 kleuterscholen, 19 lagere scholen en 10 scholen voor voortgezet onderwijs 1965 Outsiders in de Archipel 1964 Boer Koekoek in de Indische Buurt 1964 Doopsgezind Jeugdhonk in de Tweede Atjehstraat 1964 Moord in de Perlakstraat 1961 C.P.N. demonstreert tegen atoombewapening 1960 Ernstig tramongeval 1960 Ontploffing op het Ceramplein 1959 Met getrokken pistool op de Valentijnkade 1958 Boenen ter ere Gods 1958 EVC-man afgetuigd in telefooncel 1957 Een verhoord gebed in de Gorontalostraat 1955 Jaap Brandenburg spreekt in de Archipel 1954 Europese Defensie gemeenschap = fascisme 1952 Hand verloren aan de Riouwstraat 1951 Militaire oefeningen in de Indische Buurt 1950 Overtreding van het hamsterverbod 1950 Jopie en Louis Agterberg en Frantiszek Janiga 1949 Wielerronde Indische Buurt 1949 Dienstweigering aan de Gorontalostraat 1948 Koningin Juliana bezoekt de Indische Buurt 1948 Waarheidswinkel 1946 Herbegraving Jelle Posthuma 1945 Meester Padding 1945 Ontspanningsvereniging Flevo 1945 Schietpartij op de Dam 1945 Katja, beul van Vught 1944 Hongerwinter 1943 N.S.B.-ers 1943 Bommen op de Eltheto! 1942 Max Blokzijl spreekt 1942 Jeugdstorm marcheert! 1942 Zum Stehlen ausgeschickt 1941 Moord in de Javastraat 1941 Februaristaking in de Indische Buurt 1941 De Veemarkt veroverd op de Joden! 1941 W.A. actief in de Javastraat 1941 De vermoording van de Joodse Indische Buurt 1941 Ds. Tonnon 1941 De verwijdering van Joodse leerlingen van de Ambachtschool aan het Timorplein 1940 Bommen op de buurt 1940 Zwartepoorte kampioen... 1940 Inzameling voor gebombardeerd Rotterdam 1940 Oorlog in de Indische Buurt 1939 Shell Sportpark 1939 Pontificale hoogmis 1938 Het oude Zeeburg verdwijnt 1937 Jeugddag Indische Buurt 1937 Tuchteloze jeugd 1937 Razzia in de Padangstraat 1936 RK vroedvrouwen 1936 Revolutiebouw 1935 Fietsplaatjes 1935 Een tweede wijkpredikant voor de Elthetokerk 1935 De Rimboe wordt Huize Ambon 1935 Don Bosco-huis 1934 Het mastenbos aan de Insulindeweg 1934 Amsterdamsch Genootschap voor Werkverschaffing voor Onvolwaardigen 1934 Weigering Wilhelmus te zingen 1933 Het Thälmann-huis 1933 Pastoor van der Wiel 1933 Drie Duitsers 1933 Gered uit de greep van Hitler 1933 Clubgebouw Archipel 1933 Centraal Comité tegen de Radiowoeker versus Radiocentrale Broertjes 1932 Liefdesdrama in de Minahassastraat 1932 Liefdestwist? 1932 Werkloozen Strijd Comité Obistraat 1932 Agitprop vanuit de Minahassastraat 1932 Brief van een Roomsch kameraadje 1932 Samuel Verdoner, de laatste gazzen van de Indische Buurt 1931 Hersteld Luthers aan de Toministraat 1931 Rotte vis 1931 Iepen 1931 Eigenaar steenloods velt steenzetter met hamer 1931 Verkiezingsstrijd tussen C.H.U. en A.R.P. 1931 Brand in de Javastraat 1931 Optreden van Corry Vonk in het Bavohuis 1931 Het massaal spreekkoor 1930 De Nederlandse vlag misbruikt 1930 Het jonge Pieter Jellen-werk 1930 Pater Bijlhout gaat naar de Oost 1930 Joyriding 1930 Politietoezicht 1930 Gereformeerd 1930 De markt in de Javastraat 1930 Een bibliotheek voor de Indische Buurt 1930 Onhoudbare toestand bij tunnel Zeeburgerdijk 1929 Lourdes 1929 Vrijgekocht door missievriendjes 1929 Aanhouding diamantbewerker in Ombilinstraat 1929 Moord in de Gerardus Majella 1929 Venters zien geen uitweg 1929 Consultatiebureau aan de Baweanstraat 1928 Niasplein wordt Makassarplein 1928 Esperantovereniging Tagigas en l'Oriento 1928 Rechouwous-jeugd op stap 1928 Gebouw de Schakel 1928 Blind 1927 Buurtvereniging Ceram 1927 Verzuiling in het jeugdwerk 1927 Onmin in de Boetonstraat 1927 Bakkers 1927 De voorlopers van de A.H. Gerhardschool 1927 Rechercheur Kok: de eerste drugsdode in de Indische Buurt 1926 Afsluiting van de Diemerdijk 1926 Schutting 1926 Opening R.K. meisjesschool Ambonplein 1926 Het lokaal van het Leger des Heils 1926 Een wandeling door de nieuwe 'Archipelwijk' 1925 Het Zeeburgerdorp 1925 Demping van de Polderwetering 1925 Wijding 1925 Rechouwous, de Joodsche Vereeniging voor de Indische Buurt 1925 Geen man, geen cent voor het leger 1925 De rode vlag vanuit Niasstraat 61 1925 Groepsgebouw de Toorts 1925 Jan Ceton, onderwijzer aan de Bankastraat, communist 1924 Elthetokerk, bouw en opening 1924 Nieuwe straten 1924 De aanleg van de Riouwstraat 1924 Winkelweek Indische Buurt 1924 De oprichting van de Eerste Elthetoschool aan de Riouwstraat 1922 Premiewoningen voor arbeiders 1921 Een jongen, die een meisje bleek 1921 De storm 1921 Het Java-Kwartier 1921 Christelijke propaganda 1920 Een gouden swastika voor mevrouw Vrij 1920 Kinderspel in de jaren tien en twintig 1919 Moord in de Djambistraat 1918 Brand bij café Koopmans 1918 De aanleg van het Zuiderzeepark 1917 Broodoproer en revolutie 1917 Militairen maken de buurt onveilig 1917 Abortus aan de Zeeburgerdijk 1916 Zeeburgerkermis 1916 Onteigening bouwgronden 1915 Slaat den smeris dood 1914 Mene Tekel 1914 De Wild-West-Show van Texas-Tex 1914 Het noodziekenhuis aan de Zeeburgerdijk 1913 Nieuwe tramplannen 1913 Het Bavohuis 1912 Wijkgebouw Eltheto: de eerste jaren 1911 De Berlageblokken 1911 Eigen Haard bouwt Lombokstraat, Lampongstraat en Padangstraat 1911 Vereeniging voor onderwijs op Gereformeerde Grondslag 1911 Nieuw stratenplan 1911 De blindeninrichting aan de Celebesstraat 1909 De communistische Indische Buurt 1908 Jacob Pierik verdrinkt 1908 De bouwmaatschappij tot verkrijging van eigen woningen 1907 Smit springt uit het raam 1906 Stadstrand 1906 De Sabbathpaal op de Zeeburgerdijk 1905 Balistraat 48 1905 Fietsverbod 1905 Smokkelroute Zeeburgerdijk 1905 Uitslag eerste verkiezingen Indische Buurt 1905 Zweminrichting aan het Nieuwe Diep 1905 Theosofische Uitgeverszaak "Gnosis" 1903 Nieuw Muiderpoortstation 1903 Kinderlokker 1903 Moord in de Celebesstraat 1903 Derde Ambachtschool aan het Timorplein 1903 Politie in de Indische Buurt 1903 Dagpauwoog 1902 Een tramritje 1902 Arabieren 1902 Doorgang Eerste van Swindenstraat-Javastraat 1902 Relletjes in de Javastraat 1902 Illegaal caféwezen 1901 Een wandeling met Jac. P. Thijsse 1901 De wielerbaan 1900 Bierdrinkende jeugd 1900 Een nieuwe school aan de Bankastraat 1899 Snorrende kogel 1897 Floretstoot door het hoofd 1897 Bouw van de Indische Buurt 1895 De lijnbaan 1894 Halte Zeeburgerdijk 1893 Vereeniging buiten de Muiderpoort 1891 Vingertop 1890 Civiele werken rond de Zeeburgerdijk 1889 De tramomnibus 1889 Zeearend aan de Zeeburgerdijk 1887 Hotel Zeeburg 1886 Het tweede abbatoir 1886 Ergerlijk dronkemanstoneel 1882 Een dierenvriend 1881 De eerste scholen aan de Zeeburgerdijk 1881 Onzedelijke taferelen 1881 Een drankzuchtig hoekje 1880 Ringslangen 1880 Onderweg Zeeburgerdijk bestraat 1877 Een wandeling 1877 Spoorwegongeluk aan de Zeeburgerdijk 1877 Verplaatsing van de Veemarkt 1876 Gemeente Nieuwer-Amstel, Gemeente Diemen, Gemeente Amsterdam 1862 De Zeeburgerdijk als vuilnisbelt 1854 Driedubbele moord aan de Ringdijk 1844 Revolutionair aan de Oetewaelerweg 1804 Harddraverij 1761 De proef van de cole ANTIPIRIQUE 1756 Runderpest in Zeeburg 1744 Buitenplaats te huur aan de Hogendyk 1739 Een vondeling aan de Hogedijk 1733 Paalworm 1733 Oude Geele Vliegende Haerige Windhond 1714 Opening Joodse begraafplaats 1681 Verslibbing 1663 Herberg Zeeburg 1651 De Zeeburgerdijk breekt door 1647 Herberg 't Vosje 1631 Watermolen en gemaal 1563 Mijlpaal 1328 Outersdorp 1307 Zeeburgerdijk was Sint Anthonisdijk